Obowiązujące w Polsce zasady i przepisy dotyczące importu i eksportu

Polska, jako jeden z najszybciej rozwijających się krajów Unii Europejskiej (UE), plasujący się w rankingu Banku Światowego na 27 miejscu na świecie pod względem łatwości prowadzenia działalności, jest dla wielu zagranicznych inwestorów pożądanym kierunkiem eksportu. Ponadto, ponad 38 milionów dobrze wykształconych i przedsiębiorczych konsumentów napędza duży popyt na towary importowane zarówno z krajów UE, jak i spoza niej.

Położona na skrzyżowaniu europejskich szlaków handlowych i transportowych, Polska jest często wykorzystywana jako punkt wejścia na rynki innych krajów Europy Środkowo-Wschodniej (CEE), a także na wschodzące rynki krajów położonych dalej na wschodzie. Polska jest członkiem Światowej Organizacji Handlu (WTO) i innych organizacji międzynarodowych, a także należy do strefy Schengen. Polska gospodarka cieszy się dobrą kondycją, a Bank Światowy przewiduje, że w latach 2017-2019 jej wzrost wyniesie około 3% – częściowo w wyniku wzrostu eksportu i konsumpcji krajowej.

Kwestie związane z importem i eksportem w Polsce mogą być albo proste, albo obwarowane wieloma przepisami – wszystko zależy od tego, w jakim kraju się znajdujesz. Pełne członkostwo Polski w UE oznacza, że Polska może swobodnie handlować z innymi krajami UE oraz że jej przepisy są zharmonizowane z przepisami obowiązującymi w Unii. Jednakże dla podmiotów zlokalizowanych poza Unią, spełnianie przepisów UE, ustanowionych w celu ochrony interesów państw członkowskich, może być skomplikowane i dlatego przedsiębiorstwa z obu Ameryk i Azji muszą niejednokotnie włożyć więcej wysiłku, by wyróżnić się na tym rynku.

Większość towarów importowanych do Polski stanowi środki potrzebne do produkcji i reorganizacji przemysłu, a nie przeznaczone do bezpośredniej konsumpcji. Decydując się zatem na prowadzenie eksportu do Polski, warto wiedzieć, że istnieje tutaj szczególny popyt na sprzęt elektryczny, maszyny, pojazdy, tworzywa sztuczne, paliwa, żelazo i stal, statki i łodzie, gumę i mięso. Do najważniejszych usług importowanych należą usługi turystyczne, biznesowe, transportowe, budowlane i ubezpieczeniowe, a także usługi w zakresie badań i rozwoju. Należy jednak zauważyć, że bezpośrednia sprzedaż na polski rynek może być trudna. Często wejście na rynek za pośrednictwem lokalnych partnerów biznesowych, którzy mogą zapewnić dystrybucję i lokalne wsparcie techniczne jest dużo bardziej efektywne. Coraz bardziej popularne jest udzielanie licencji i franczyzy.

Należy pamiętać o tym, że produkty i opakowania powinny spełniać normy UE, natomiast etykiety powinny być w języku polskim. Lokalne normy i certyfikaty są regulowane przez Polski Komitet Normalizacyjny.

Import do Polski

Przepływ większości towarów między państwami członkowskimi UE jest swobodny i można je łatwo przemieszczać bez kontroli celnych i opłat. Wyjątek stanowią oczywiście pewne wrażliwe artykuły, takie jak m.in. wyroby tytoniowe, broń, produkty rolne i towary podlegające ograniczeniom ilościowym. Wszystkie państwa członkowskie UE stosują wspólną politykę handlową w odniesieniu do importu z krajów trzecich.

W UE nie są wymagane żadne pozwolenia na import, ale Unia stosuje ograniczenia ilościowe, aby nadzorować niektóre towary przywożone z określonych krajów. Niektóre towary mogą podlegać kontyngentom taryfowym, a firmy utrzymujące stosunki handlowe Hongkongiem powinny zachować szczególną ostrożność.

Polskie Ministerstwo Gospodarki wydaje koncesje i pozwolenia na przywóz, a także reguluje kontyngenty. Jednakże inne polskie ministerstwa obejmują szczególnym nadzorem m.in. wyroby tytoniowe (Ministerstwo Rolnictwa), transport lotniczy, morski i drogowy (Ministerstwo Transportu) lub zasoby naturalne (Ministerstwo Ochrony Środowiska).

W większości przypadków, zanim właściwe Ministerstwo wyda pozwolenie na przywóz danego produktu, produkt ten musi zostać poddany kontroli i zalecony do importu do Polski przez jeden lub więcej inspektoratów lub stowarzyszeń technicznych, w zależności od rodzaju produktu. Proces ten może być kosztowny, długotrwały i skomplikowany. Niektóre produkty, już po przywiezieniu, wymagają również rejestracji, zwłaszcza te, które mogą mieć wpływ na zdrowie konsumentów.

Istnieją oczywiście ograniczenia polegające na zakazie importu niektórych towarów np.  podrobionych lub naruszających prawa autorskie, a także produktów chemicznych, organizmów modyfikowanych genetycznie (GMO) oraz żywych zwierząt i produktów pochodzenia zwierzęcego.

W Polsce obowiązuje oficjalna „lista importowa“, obejmująca towary, na przywóz których wymagane są pozwolenia, ich kody, wszelkie obowiązujące ograniczenia oraz wskazująca agencję, wydającą odpowiednie pozwolenie. Lista wskazuje również, czy dane pozwolenie jest wymagane na mocy prawa polskiego czy unijnego. Może być konieczne uzyskanie pozwolenia od więcej niż jednego urzędowego organu.

Eksport do Polski spoza UE

JDA (SAD)

Oficjalnym wzorem pisemnych zgłoszeń celnych jest Jednolity Dokument Administracyjny, zwany JDA (ang. Single Administrative Document, SAD ), w którym opisywane są towary i sposoby ich przewozu na całym świecie. Ma on zasadnicze znaczenie w handlu z krajami spoza UE lub w handlu towarami spoza UE. Po wwiezieniu towarów na obszar celny UE, podlegają one dozorowi celnemu do czasu dopełnienia formalności celnych, a następnie są ujmowane w deklaracji skróconej, składanej przez osobę, która wwiozła towary na obszar celny, lub jakąkolwiek osobę przyjmującą odpowiedzialność za przewóz towarów po ich wwiezieniu, lub przez osobę, w imieniu której działa wyżej wymieniona osoba. Dokument JDA służy jako deklaracja importera UE i obejmuje zarówno cła, jak i VAT. Obowiązuje we wszystkich państwach członkowskich UE oraz w państwach członkowskich Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA), które obejmuje kraje UE oraz Norwegię, Islandię, Szwajcarię i Liechtenstein.

Wszystkie przedsiębiorstwa mające siedzibę poza UE, które chcą złożyć zgłoszenie celne lub skróconą deklarację przywozową / wywozową, mają obowiązek posiadać numer we Wspólnotowym Systemie Rejestracji i Identyfikacji Podmiotów Gospodarczych (ang. Economic Operator Registration and Identification, EORI). Wniosek o jego nadanie należy formalnie złożyć u polskich władz. Po otrzymaniu numeru EORI, przedsiębiorstwo może go wykorzystywać do wywozu towarów do dowolnego państwa członkowskiego UE, a właściciel może ubiegać się o przyznanie statusu upoważnionego podmiotu gospodarczego (ang. Authorised Economic Operator, AEO), co może zapewnić szybszy dostęp do niektórych uproszczonych procedur celnych. Ograniczenia i dyrektywy na mocy prawa UE.

Osoby zamierzające eksportować towary i usługi do Polski powinny również znać następujące przepisy:

• Dyrektywa UE w sprawie baterii, która ma na celu ochronę środowiska poprzez ograniczenie sprzedaży baterii i akumulatorów zawierających rtęć lub kadm oraz promowanie intensywnej zbiórki i recyklingu baterii.
• Rozporządzenie w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (ang. Registration, Evaluation and Authorisation and Restriction of Chemicals, REACH), które ma zastosowanie do wszystkich chemikaliów produkowanych lub importowanych na rynek UE w ilościach przekraczających jedną tonę [rocznie].
• Dyrektywa w sprawie zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego (ang. Waste Electrical and Electronic Equipment, WEEE), która wymaga od eksporterów złożenia wniosku o wpisanie odnośnych produktów do rejestru prowadzonego przez krajowy organ odpowiedzialny za sprawy dotyczące ZSEE lub zlecenia dokonania tego przez lokalnego partnera.
• Dyrektywa w sprawie ograniczenia stosowania niektórych niebezpiecznych substancji w sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (ang. Restriction on Hazardous Substances, RoHS), która nakłada ograniczenia w zakresie stosowania niektórych substancji chemicznych w sprzęcie elektrycznym i elektronicznym.
• Dyrektywa UE w sprawie produktów kosmetycznych, regulująca bezpieczeństwo konsumentów.
• Istnieją również surowe przepisy dotyczące rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich oraz rybołówstwa.

Skontaktuj się z nami

W niniejszym artykule kwestia importu i eksportu do i z Polski została przedstawiona jedynie w ogólnym zarysie – nasi eksperci w Polsce mogą pomóc Państwu w zrozumieniu i rozwiązaniu wszelkich zawiłości i problemów związanych z tą tematyką.

Skontaktuj się z nami, aby omówić konkretne potrzeby biznesowe Państwa firmy.