7 najczęściej przeoczanych pułapek w zakresie zgodności w transgranicznych transakcjach fuzji i przejęć
Fuzje i przejęcia (M&A) to procesy o wysokim ryzyku, które dają możliwość dynamicznego rozwoju, wejścia na nowe rynki i zdobycia strategicznych korzyści w skali globalnej. Jednak pod pozornie udanymi transakcjami kryje się sieć zagrożeń związanych z przestrzeganiem przepisów, które w każdej chwili mogą po cichu zagrozić powodzeniu nawet najbardziej obiecującym przedsięwzięciom.
Niezależnie od tego, czy doradzasz przy transakcjach typu carve-out, przejęciach transgranicznych czy integracji po fuzji - zrozumienie tych często pomijanych pułapek ma zasadnicze znaczenie dla ochrony klientów i zapewnienia długoterminowego sukcesu.
Oto 7 pułapek w zakresie zgodności, które mogą zagrozić powodzeniu Twojej transakcji fuzji i przejęć (M&A).
1. Zbyt szybkie wdrażanie operacji za granicą
Szybkość jest często postrzegana jako przewaga konkurencyjna, ale pośpiech przy uruchamianiu działalności w wielu krajach może przynieść odwrotny skutek. Lokalne wymogi zgodności mogą różnić się znacząco, a brak należytej staranności może skutkować karami, opóźnieniami, a nawet przymusowym zamknięciem działalności.
Wskazówka: zaplanuj 6-12 miesięcy na uruchomienie działalności na wymagających rynkach i korzystaj z lokalnej wiedzy specjalistycznej.
2. Pomijanie lokalnych wymogów rejestracji podatkowej
Rejestracja podatkowa nie jest procesem uniwersalnym. W niektórych krajach następuje po rejestracji spółki, a w innych musi być przeprowadzana jednocześnie. Błędy w tym zakresie mogą skutkować karami lub zawieszeniem działalności.
Wskazówka: przed sfinalizowaniem struktury transakcji przygotuj harmonogram rejestracji podatkowej dla każdej jurysdykcji.
3. Zakładanie, że globalne oprogramowanie obejmuje lokalne wymogi zgodności z przepisami
Wiele firm polega na globalnych systemach księgowych lub ERP, zakładając, że poradzą sobie one z lokalnymi obowiązkami sprawozdawczymi. Tymczasem często brakuje im elastyczności, aby dostosować się do krajowych formatów i bieżących zmian regulacyjnych.
Wskazówka: zweryfikuj możliwości oprogramowania pod kątem lokalnych potrzeb w zakresie zgodności z przepisami - w przeciwnym razie grozi Ci kosztowna modernizacja.
4. Zaniedbanie konsekwencji wynikających ze struktury transakcji
Kluczowe znaczenie ma prawidłowe zaplanowanie struktury transakcji fuzji i przejęć (M&A), ponieważ ma ona wpływ na wiele aspektów operacyjnych - od wyboru formy organizacyjnej, przez rodzaj zakładanej jednostki, po obowiązki podatkowe i niezbędne zgody regulacyjne.
Struktura transakcji determinuje również koszty i czas potrzebny firmie na osiągnięcie gotowości operacyjnej. Przykładowo założenie nowego podmiotu zajmuje zwykle sporo czasu i wymaga zaangażowania instytucji zewnętrznych, takich jak organy regulacyjne czy banki.
Częstym błędem firm w procesach fuzji i przejęć jest koncentrowanie się na wymogach podatkowych, przy jednoczesnym zaniedbywaniu kwestii organizacji i zarządzania nowym podmiotem. Podobnie wiele firm rozpoczyna budowanie struktury transakcji, nie uwzględniając wystarczającej uwagi wymogom zgodności podczas transakcji.
Jednym z kluczowych aspektów struktury transakcji fuzji i przejęć są podatki. Terminy rejestracji i składania zeznań podatkowych są zawsze ściśle określone, a firmy często nie zdają sobie sprawy, że obowiązki te rozpoczynają się już od momentu rejestracji spółki i zasadniczo nie można ich odroczyć. Nasze badania pokazują, że ma to miejsce w ponad 60% jurysdykcji, w których działamy. Tak sztywne ramy czasowe podkreślają znaczenie lokalnej obecności podczas transakcji fuzji i przejęć oraz dogłębnego zrozumienia lokalnych wymogów podatkowych. Nawet spółki nieprowadzące działalności muszą składać zerowe deklaracje od momentu rejestracji. Niewywiązanie się z tego obowiązku grozi karami finansowymi lub innymi konsekwencjami prawnymi.
Rejestracje podatkowe, lokalne przepisy dotyczące zgodności i terminy specyficzne dla danej jurysdykcji pokazują, jak ważne jest staranne zaplanowanie struktury transakcji fuzji i przejęć jeszcze przed jej przeprowadzeniem.
Wskazówka: zaangażuj ekspertów ds. prawa i zgodności na wczesnym etapie, aby stworzyć strukturę, która wspiera zarówno cele strategiczne, jak i operacyjne.
5. Pomijanie obowiązków nieaktywnych podmiotów
Często zakłada się, że nieaktywne podmioty są zwolnione z obowiązku przestrzegania przepisów. W rzeczywistości w wielu krajach wymagane jest składanie zerowych deklaracji podatkowych i innych raportów, nawet jeśli podmiot nie prowadzi działalności.
Wskazówka: zawsze zakładaj, że nieaktywne podmioty podlegają obowiązkom zgodności, dopóki nie zostanie formalnie stwierdzone inaczej.
6. Niedoszacowanie luk operacyjnych po fuzjach i przejęciach
Braki w procesie due diligence mogą doprowadzić nowo powstałą spółkę do upadku. Firmy powinny przystępować do transakcji fuzji i przejęć z jasną wizją tego, jak będą funkcjonować po zakończeniu fuzji lub przejęcia. Dotyczy to zarówno planowania procesów operacyjnych, jak i decyzji o stosowanych rozwiązaniach technologicznych. Jeśli luki te zostaną zidentyfikowane dopiero po zakończeniu transakcji, działalność nowego podmiotu musi zostać wstrzymana na czas wdrożenia procesów, co zwiększy koszty i nałoży dodatkowe obciążenie administracyjne.
Studium przypadku
TMF Group zostało poproszone o wsparcie przy transakcji typu carve-out dużej firmy farmaceutycznej, będącej na etapie końcowym. Nowo powstawała jednostka miała już zaprojektowane procesy operacyjne i wybrany system księgowy, zakładając pełne uruchomienie w ciągu ośmiu tygodni.
Spółka działała na obszarze Ameryki Łacińskiej, Europy i Azji. Początkowo zwrócili się do nas ze względu na znajomość lokalnego języka, ponieważ zakładali, że resztę pracy wykona dla nich oprogramowanie.
Kiedy jednak rozpoczęliśmy pracę nad różnymi wymogami zgodności w poszczególnych jurysdykcjach, stało się jasne, że wybrane oprogramowanie nie radzi sobie z lokalnymi niuansami. W rezultacie klient musiał znacząco zmienić pierwotny plan uruchomienia działalności w ciągu dwóch miesięcy i skupić się na ocenie oraz wycenie ryzyka niezgodności i potencjalnych kosztów.
Nasze badania pokazują, że w 83% jurysdykcji za brak zgodności nakładane są wysokie kary finansowe. W jednej trzeciej przypadków może oznaczać to wielomiesięczne zawieszenie działalności czy licencji, a w jednej czwartej - całkowite uniemożliwienie dalszego prowadzenia biznesu. Wynikające z tego straty wizerunkowe mogą w długim okresie negatywnie wpłynąć na zyski.
Wskazówka: przeprowadź szczegółowy audyt procesów operacyjnych przed finalizacja transakcji, zwłaszcza w przypadku transakcji transgranicznych.
7. Zbyt duże poleganie na umowach TSA w zakresie zgodności z przepisami
Umowy o świadczenie usług przejściowych (TSA) zazwyczaj obejmują sprawozdawczość finansową, ale często nie zawierają lokalnych wytycznych dotyczących zgodności. Kupujący muszą samodzielnie znaleźć rozwiązania w zakresie dokumentacji podatkowej, sprawozdań ustawowych i obowiązków regulacyjnych.
Kupujący zawiera umowę TSA ze sprzedającym w celu zapewnienia wsparcia operacyjnego i sprawozdawczości korporacyjnej w okresie przejściowym, podczas gdy nowy podmiot pracuje nad uzyskaniem pełnej niezależności.
Z perspektywy finansów i księgowości, umowy TSA zazwyczaj obejmują fakturowanie, raportowanie zgodnie z US GAAP i MSSF, konsolidację oraz zarządzanie należnościami i zobowiązaniami. Zazwyczaj nie uwzględniają one zgodności z lokalnymi przepisami, sporządzania sprawozdań finansowych, przygotowywania lokalnych deklaracji podatkowych ani innych procesów wymaganych przez lokalne przepisy.
Firmy często błędnie zakładają w pośpiechu, że lokalne procedury da się łatwo przenieść na inne rynki. W rzeczywistości zrozumienie miejscowych wymagań i oszacowanie czasu na ich realizację jest absolutnie niezbędne.
Przystępując do transakcji fuzji lub przejęcia, firmy powinny zbadać i dokładnie przeanalizować lokalne procesy i wymogi zgodności, a także ocenić procesy operacyjne.
Wskazówka: przygotuj plan zgodności odrębny od TSA, co pozwoli uniknąć nieprzewidzianych problemów po finalizacji transakcji.
Zgodność z przepisami dotyczącymi fuzji i przejęć jako priorytet strategiczny
Transakcje fuzji i przejęć to złożone procesy, które niosą ze sobą istotne zagrożenia w obszarze zgodności regulacyjnej. Choć w dyskusjach dominują kwestie finansowe i strategiczne, to właśnie zgodność z przepisami stanowi filar sukcesu transakcji M&A.
Aby dowiedzieć się więcej o roli transakcji typu carve-out w cyklu życia fuzji i przejęć, przeczytaj kolejny artykuł z naszej serii dotyczącej fuzji i przejęć: Strategiczne transakcje typu carve-out w cyklu życia fuzji i przejęć (M&A).
